Dette spør lærarane oss om

Ung lærer skriver på ei tavle. Foto
Det handlar om meir enn berre alderspensjon. Foto: iStock.

Kundesenteret vårt får over 150 000 spørsmål kvart år. Av desse er mange av spørsmåla frå medlemmene våre i utdanningssektoren. Her er dei fem mest stilte spørsmåla vi får frå lærarar.

1. Eg lurer på kor lenge det lønner seg å jobbe. Når bør eg gå av med pensjon?

Født i 1963 eller seinare:

Du får meir pensjon jo lenger du ventar med å ta han ut. Du sparar opp til pensjon så lenge du jobbar, også om du jobbar deltid. Alt du jobbar fram til du blir 75 år, bidreg til at du får meir i livsvarig pensjon. Du beheld fordelane i pensjonsordninga, som gruppeliv og yrkesskadeforsikring, så lenge du er i jobb.

Bruk pensjonskalkulatoren på spk.no. Der kan du sjå kva alternativ du har og korleis beløpa endrar seg etter kva val du tek.

Født i 1962 eller tidlegare:

Jobbar du etter 69 år kan det hende at tenestepensjonen frå oss blir litt lågare. Det kjem av reglane for levealdersjustering. For kvart årskull slår denne effekten inn på eit seinare tidspunkt. På spk.no har vi ein tabell som viser deg frå når dette kan skje.

Vel du å ta ut alderspensjon frå folketrygda før du tek ut tenestepensjon frå oss, kan det føre til at du får mindre utbetalt totalt sett. Det vil seie at du kan risikere å få under 66 prosent av sluttlønna di i pensjon.

2. Eg er pensjonert lærar og har fått tilbod om å vere sensor. Korleis påverkar honoraret alderspensjonen min?

Født i 1963 eller seinare: Du kan jobbe så mykje du vil – sjølv om du tar ut pensjon – utan at alderspensjonen blir redusert.

Født i 1962 eller tidlegare:

  • Innmelding i ei offentleg tenestepensjonsordning kan ha konsekvensar: Dersom du blir innmeld i ei offentleg tenestepensjonsordning når du skal vere sensor, kan det få følgjer for pensjonen din. Ta kontakt med oppdragsgivar og sjekk om sensorjobben medfører at du blir innmeld i SPK eller ei anna tenestepensjonsordning.
  • Pensjonistlønn påverkar ikkje alderspensjonen: Alderspensjonistar kan inngå avtale med arbeidsgivar om arbeid etter gitte vilkår og pensjonistlønn. Dersom du er alderspensjonist og blir engasjert på pensjonistvilkår med pensjonistlønn, beheld du som hovudregel pensjonen frå oss utan reduksjon. Dette gjeld uavhengig av kor mykje du tener.

Honorar: Får du honorar blir inntekta frå sensorjobben sedd på som inntekt frå privat sektor sidan du ikkje blir meld inn i ei offentleg tenestepensjonsordning. Slik inntekt påverkar difor ikkje alderspensjonen, og du kan tene så mykje du vil.

3. Kor mykje kan eg jobbe ved sidan av AFP?

Du kan jobbe samtidig som du tek ut AFP, men det er viktig å vite at det er to ulike AFP-regelverk:

  • Født i 1963 eller seinare: AFP er eit livsvarig tillegg til pensjonen din og ikkje lenger ein tidlegpensjon. Du kan jobbe så mykje du vil utan at pensjonen blir redusert.
  • Født i 1962 eller tidlegare: Du har ei inntektsgrense på 15 000 kroner per år. Tener du meir enn 15 000 kroner må vi berekne AFP-graden din på nytt, og det kan føre til at du får mindre utbetalt.

4. Kan eg fortsette som lærer når eg er delvis ufør? Korleis påverkar inntekta pensjonen?

Du kan jobbe ved sidan av uførepensjon, men det er viktig at du følger med på kor mykje du tener. Vi fastset ei individuell inntektsgrense når du søker om uførepensjon første gong. Inntektsgrensa er basert på inntektsopplysingar frå deg eller arbeidsgivaren din.

Du må gi oss beskjed dersom inntekta endrar seg, enten du går opp i lønn eller om du blir friskare og kan jobbe meir. Dersom inntekta di utgjer meir enn 80 prosent av det du tente før du blei ufør, fell uførepensjonen bort. Får du lågare inntekt, blir uførepensjonen auka igjen.

5. Eg skal ha permisjon for å vidareutdanne meg. Kva skjer med pensjonsoppteninga mi?

Medlemmer av Statens pensjonskasse kan få permisjon etter permisjonsavtalen. Det inneber at du fastset å tene opp pensjonsrettar mens du er i permisjon.

  • Permisjon med lønn: medlemskapen endrar seg ikkje i perioden. Du får pensjonsopptening den tida du tek ut permisjon, du beheld retten til uførepensjon om du skulle bli sjuk og dine attlevande har rett til attlevandepensjon.
  • Permisjon utan lønn: medlemskapen endrar seg litt. Du får ikkje pensjonsopptening om du tek ut permisjon utan lønn. Du har framleis rett til uførepensjon om du skulle bli sjuk og dine attlevande har rett til attlevandepensjon. Merk at desse rettane berre gjeld i to år frå du tek ut permisjon.

Når du jobbar som lærer, har ikkje arbeidsgivaren din yrkesskadeforsikring eller gruppelivsordning gjennom Statens pensjonskasse. Du må sjølv undersøke kva som gjeld når du tek permisjon for å vidareutdanne deg.

Det handlar om meir enn berre alderspensjon

Vi har nå teke for oss fem av dei mest stilte spørsmåla vi på kundesenteret får inn frå lærarane. På www.spk.no/larer kan du lese meir om kva medlemskapen i SPK betyr for deg.